فصل ششم کتاب مراحل اخلاق در قرآن: کمینگاههاى شیطان

صف آرایى در برابر شیطان

قرآن کریم که عهده‏دار تزکیه روح و تهذیب جان آدمى است، شیطان را به عنوان‏دشمن سعادت انسان معرفى کرده، دستور مراقبت و هوشیارى در برابر کید و مکر او داده، ما را به مبارزه‏اى همه جانبه با او فراخوانده است:

«ان الشیطان للانسان عدو مبین‏» ⁽¹⁾

«و لا تتبعوا خطوات الشیطان انه لکم عدو مبین‏» ⁽²⁾

«افتتخذونه و ذریته اولیاء من دونى و هم لکم عدو» ⁽³⁾

«ان الشیطان لکم عدو فاتخذوه عدوا» ⁽⁴⁾ .

قرآن کریم در آیات فراوانى گونه‏هاى مختلف اغواء، فریبکارى، کید و مکر شیطان‏را تبیین و راه حضور در مصاف دشمن قسم‏خورده بشر را به او نموده است.

در بیانات نورانى امیرالمؤمنین (علیه السلام) نیز آمده است:

«صافوا الشیطان بالمجاهدة و اغلبوه بالمخالفة تزکو انفسکم و تعلو عند الله درجاتکم‏» ⁽⁵⁾

در برابر شیطان که مانع و رهزن سیر آدمى به سوى خداست، صف‏آرایى کنید و با همه ساز و برگ نظامى خود به جنگ او بروید. اگر چنین کردید، جان شما تزکیه مى‏شود و درجات شما بالا مى‏رود.

مشکل ما این است که ما نه به طور دقیق مى‏دانیم که او چه مى‏طلبد و نه این‏که اگر بدانیم، توان مخالفت‏با او را داریم، ولى او روانشناس ماهرى است که مى‏داند ما چه مى‏طلبیم. از این رو حرامها و زشتها را به صورت همان مطلوب، در برابر ما تزیین مى‏کند و به ما ارائه مى‏دهد و ما هم آن را حق مى‏یابیم و به آن عمل مى‏کنیم.

ادامه دارد إن شاء الله ....

پی‏نوشت‏ها:

1. سوره یوسف، آیه 5.

2. سوره بقره، آیه 168.

3. سوره کهف، آیه 50.

4. سوره فاطر، آیه 6.

5. شرح غررالحکم، ج 4، ص 217.