سخنرانی منتشر نشده ای از شهید دکتر بهشتی در میان مردم قم

نحوه رفتار حکومت در قبال دین و آخرت مردم

متن کامل این سخنرانی سایت رسمی بنیاد نشر آثار و اندیشه‌های شهید بهشتی منتشر شده، و در اینجا گزیده ای از آن آورده شده است:

به طلاب و فضلاى حوزه هم یک پیشنهاد دارم و آن پیشنهاد این است: به مردم ایران فرصت بدهید تا آگاهانه و آزادانه خود را بر مبناى معیارهاى اسلامى بسازند و این خودسازى را بر مردم ما تحمیل نکنید. به مردم ما یاری کنید و آگاهى بدهید، براى رشد اسلامى آنها زمینه ‏سازى کنید، ولى هیچ چیز را تحمیل نکنید. انسان بالفطره خواهان آزادى است. مى‏خواهد خودسازى داشته باشد، اما خودش خودش را بسازد. مبادا بر خلاف دستور قرآن، مسلمان بودن و مسلمان زیستن را بخواهید بر مردم تحمیل کنید که اگر تحمیل کردید، آنها علیه این تحمیلتان طغیان خواهند کرد. انسان عاشق آزادى است. مى‏خواهد خودش به دست خود و با انتخاب خود، خود را بسازد: «إِمَّا شَاکِرًا وَإِمَّا کَفُورًا». آن‌قدر تحمیل این راه و عقیده بر انسان‌ها نامطلوب است که خدا به پیغمبر اکرمش خطاب مى‏کند. پیغمبر اصرار داشت و پافشارى مى‏کرد و زحمت مى‏کشید و خودش را به رنج و تعب مى‏انداخت تا مردم را به راه خدا بیاورد. اما قرآن به پیغمبر گفت اى پیغمبر! کار تو هم حدی دارد. «أَفَأَنْتَ تُکْرِهُ النَّاسَ حَتَّى یَکُونُوا مُؤْمِنِین». تو مى‏خواهى مردم را وادار و مجبور کنى به این‌که مؤمن باشند. این که راه پیغمبر نیست. توصیة من به طلاب عزیز و فضلاى ارجمند این است که منادى حق باشید، دعوت‌کننده به حق باشید، آمر به معروف و ناهى از منکر با رعایت تمام معیارهاى عالى اسلامی‌اش باشید، اما مجبورکنندة مردم به راه اسلام نباشید. چون آن مسلمانى‌ای ارزش دارد که از درون انسان‌ها و عشق انسان‌ها بجوشد و بشکفد. ندیدید مردم ما در این دوران پرارزش انقلاب چه خودجوشى و چه خودشکوفایى‌ای از خودشان نشان دادند؟ بزرگ‌ترین اصل بعد از پیروزى یک انقلاب چیست؟ تداوم همان انقلاب. همان‌طور که مردم ما با آزادى به راه اسلام آمدند و رهبرى اسلام را پذیرفتند، همان‌طور که حتى یک مسیحى ارمنى رهبرى عالى اسلامى ما را آزادانه پذیرفت، بگذارید در تداوم انقلاب هم مردم آزادانه راه خدا و اسلام و حق و عدل و خیر و صفا و صدق را انتخاب کنند و ادامه دهند. این است سفارشم به طلاب و فضلاى عزیز.